Διάγνωση

Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες, φυσικά όμως είναι συχνότερος στο γυναικείο πληθυσμό.

Οι εξελίξεις στο πεδίο της έρευνας και η έγκυρη ενημέρωση σχετικά με τον προληπτικό έλεγχο και τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού έχουν συμβάλει καταλυτικά ώστε η θεραπεία αυτής της μορφής καρκίνου να είναι σήμερα πιο αποτελεσματική.

Οι δείκτες επιβίωσης έχουν αυξηθεί, ενώ ο αριθμός των θανάτων μειώνεται σταθερά χρόνο με το χρόνο, κυρίως χάρη στον πρώιμο εντοπισμό, την εξατομικευμένη προσέγγιση για κάθε ασθενή αλλά και τη βαθύτερη κατανόηση της ίδιας της νόσου.

Κάθε γυναίκα μετά τα 40 πρέπει να υποβάλλεται σε ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο και ψηλάφηση μαστών (screening) και αν υπάρχουν ευρήματα σε συμπληρωματικό έλεγχο. Οι νεότερες γυναίκες, ανάλογα τον προσωπικό τους κίνδυνο, μπορεί να υποβληθούν και αυτές σε εξέταση μαστών.

Οι βασικές ενδείξεις που πρέπει να αναζητήσει μια γυναίκα είναι οι εξής:

– εξόγκωμα ή σκλήρυνση σε κάποιο σημείο του μαστού – η αίσθηση κατά την ψηλάφηση είναι διαφορετική στο σημείο αυτό σε σύγκριση με τον υπόλοιπο ιστό του μαστού
– έκκριση υγρών από τη θηλή – στα υγρά μπορεί να υπάρχουν ίχνη αίματος
– μεταβολή στο μέγεθος, το σχήμα ή την όψη του μαστού
– αλλαγές στην όψη της επιδερμίδας του μαστού, όπως π.χ. πτυχώσεις, όψη φλοιού πορτοκαλιού
– εισολκή θηλής, όταν δηλαδή η θηλή έλκεται προς το εσωτερικό του μαστού
– ξεφλούδισμα της σκουρόχρωμης επιδερμίδας γύρω από τη θηλή (άλως του στήθους) ή της επιδερμίδας του μαστού
– κοκκίνισμα ή κοίλωμα στην επιδερμίδα ακριβώς επάνω από το μαστό

Όσο νωρίτερα διαγνωσθεί ένας καρκίνος του μαστού, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για επιτυχημένη θεραπεία.

Την καλύτερη πορεία έχει ένας μη-διηθητικός καρκίνος (in-situ) ή ένας μικρού μεγέθους διηθητικός καρκίνος που ανιχνεύθηκε στον απεικονιστικό έλεγχο.

Ο τρόπος όμως ελέγχου με σκοπό την πρώιμη διάγνωση εξαρτάται από την ηλικία (η πλειονότητα των καρκίνων του μαστού συμβαίνει μετά την ηλικία των 40 ετών) και προσαρμόζεται ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου που έχει κάθε γυναίκα.

Στην εποχή μας διαθέτουμε και άλλα διαγνωστικά μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν επικουρικά από τον ιατρό, όταν υπάρχει διαγνωστικός προβληματισμός.

Τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ τα μηχανήματα υπερήχων. Η δυνατότητα μελέτης της αγγείωσης των αλλοιώσεων του μαστού, η χρήση της ελαστογραφίας, οι τρισδιάστατες εικόνες, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη διάγνωση.

Σημαντική επίσης είναι η βοήθεια της Μαγνητικής Μαστογραφίας, η οποία εφαρμόζεται με συγκεκριμένες ενδείξεις.
Βασική εξέταση όμως έγκαιρης διάγνωσης εξακολουθεί να είναι η κλασσική μαστογραφία.

Ειδικά οι νέοι ψηφιακοί μαστογράφοι μπορούν να έχουν υψηλή ευκρίνεια και στους δύσκολους, πυκνούς μαστούς, ενώ μεγάλη ευκρίνεια στην απεικόνιση όγκων προσφέρει τελευταία η μαστογραφία με την τεχνική της τομοσύνθεσης. Επίσης, οι νεότεροι υπερηχογράφοι παρέχουν και αυτοί υψηλή ευκρίνεια εικόνας του μαστού και διάγνωσης όγκων.

Τέλος τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) βοηθούν στην σωστή διάγνωση και στην ανακάλυψη μικρών και «δύσκολων» όγκων (πχ όγκοι σε πυκνούς μαστούς, ασσυμετρίες, πυκνωτικές περιοχές, διαταραχές της αρχιτεκτονικής κλπ).

Τέλος πρέπει να επισημανθεί πως η διάγνωση του καρκίνου μαστού μπαίνει μόνο με την βιοψία ιστού.