Δρ. Κωνσταντίνος Δημητρακάκης-Γυναικολόγος χειρουργός μαστού-Αθήνα
Μία επέμβαση μαστού μπορεί να ακολουθείται από προβλήματα είτε σωματικά, είτε ψυχολογικά. Τα σωματικά προβλήματα είναι εντονότερα όσο βαρύτερη είναι η επέμβαση. Οι μικρές επεμβάσεις για καλοήθειες (βιοψία ή αφαίρεση ογκιδίου) κανονικά δεν δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα, εκτός κι αν συμβεί κάποια επιπλοκή. Οι βαρύτερες όμως επεμβάσεις για καρκίνο μαστού μπορεί να ακολουθούνται από κάποια προβλήματα που προέρχονται από την περιοχή της μασχάλης και το σύστοιχο χέρι όταν έχει γίνει λεμφαδενεκτομή και από την περιοχή του μαστού.
Το χέρι αυτό είναι μετά την λεμφαδενεκτομή είναι πιο αδύναμο από το άλλο, μπορεί να πονάει λίγο ή να είναι μουδιασμένο ιδιαίτερα στην εσωτερική πλευρά του βραχίονα. Επίσης δυσκολεύεται στην αρχή να κάνει όλο το εύρος των κινήσεων από τον ώμο. Όμως όλα αυτά τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν σύντομα με ειδικές ασκήσεις και υπομονή. Οι ασκήσεις πρέπει να ξεκινούν από την πρώτη μέρα μετά το χειρουργείο, να εντείνονται μετά από 4-5 μέρες και να συνεχίζονται για λίγους μήνες (2-3 φορές την ημέρα για λίγα λεπτά). Ο χειρουργός μαστού πρέπει να έχει στο ιατρείο του ειδικό έντυπο με οδηγίες και φωτογραφίες, που να εξηγούν στις γυναίκες αυτές τις ασκήσεις, όταν χρειάζεται.
Πιο σοβαρό όμως είναι το λεμφοίδημα του χεριού που παλιά το βλέπαμε συχνότερα αλλά σήμερα, με το λεμφαδένα φρουρό και την εξέλιξη της χειρουργικής, πιο σπάνια. Είναι το πρήξιμο του χεριού που οφείλεται στην καταστροφή από την επέμβαση, των λεμφαγγείων που αποχετεύουν τη λέμφο από το χέρι προς τη μασχάλη και από εκεί στα μεγάλα αγγεία του θώρακος. Δημιουργείται σε λίγες περιπτώσεις ριζικής λεμφαδενεκτομής μασχάλης και όταν επακολουθήσει ακτινοβολία στη μασχάλη.
Για να περιορισθούν οι πιθανότητες λεμφοιδήματος όταν υπάρχουν, η γυναίκα πρέπει να αποφεύγει τις πολύ βαριές δουλειές με το χέρι αυτό, να βάζει το χέρι πάνω σε ένα μαλακό μαξιλάρι όταν ξαπλώνει, να προσέχει τα τσιμπήματα και τους μικροτραυματισμούς, να μην κόβει τα νύχια της πολύ βαθιά και να μην τραβάει τις παρωνυχίδες και να μην δίνει το χέρι αυτό για αιμοληψίες ή τοποθέτηση ορού ενημερώνοντας το ιατρικό προσωπικό. Επίσης, μασάζ στο χέρι με ελαφρά πιεστικές κινήσεις από την άκρη του χεριού προς τον ώμο και ειδικό ελαστικό γάντι λεμφοιδήματος μπορούν να περιορίσουν το λεμφοίδημα.
Όσο αφορά τα ψυχολογικά τραύματα κυρίως από την μαστεκτομή η υποστήριξη από τα οικεία πρόσωπα αλλά και η συμβουλευτική από ψυχολόγο μπορούν να βοηθήσουν καθοριστικά στην θεραπεία και πορεία της νόσου.